امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) در اتریوم و سایر سیستم عامل های قرارداد هوشمند مانند Binance Smart Chain بسیار رواج پیدا کرده است. در همین حال ، پروتکل های بازارساز خودکار یا AMM مانند Uniswap ، به طور منظم شاهد نقدینگی بالا و افزایش تعداد کاربران هستند.
اما این مبادلات چگونه کار می کند؟ آیا AMM ها واقعاً می توانند با مبادلات سفارش سنتی رقابت کنند؟ در این مقاله پروتکل های بازارساز خودکار را بررسی می کنیم.
بازارساز خودکار (AMM) چیست؟
بازارساز خودکار (AMM) نوعی پروتکل صرافی غیرمتمرکز (DEX) است که برای قیمت گذاری دارایی ها به یک فرمول ریاضی متکی است. دارایی ها به جای استفاده از دفتر سفارش مانند صرافی سنتی ، براساس یک الگوریتم قیمت گذاری می شوند.
این فرمول می تواند در هر پروتکلی متفاوت باشد. به عنوان مثال در یونی سواپ از معادله x * y = k استفاده می شود ، جایی که x مقدار یک ارز در ذخیره نقدینگی است و y مقدار دیگری است. در این فرمول k ثابت است ، به این معنی که نقدینگی کل استخر همیشه باید ثابت بماند.
سایر AMM ها از فرمول های دیگر برای موارد استفاده خاصی که هدف قرار می دهند ، استفاده می کنند. شباهت بین همه آنها این است که قیمت ها را به صورت الگوریتمی تعیین می کنند.
بازار سازی سنتی معمولاً با شرکتهایی با منابع گسترده و استراتژیهای پیچیده کار می کند. بازارساز خودکار به شما کمک می کنند تا در دفتر سفارشات یک صرافی مانند Binance ، قیمت مناسب و قیمت پیشنهادی را بدست آورید. بازارساز خودکار این فرآیند را به شکل غیر متمرکز انجام می دهد و در واقع هر کسی می تواند از طریق بلاکچین بازاری ایجاد کند.
بازارساز خودکار (AMM) چگونه کار می کند؟
یک بازارساز خودکار یا AMM از این حیث که جفت ارز معاملاتی دارد (مثلا ETH / DAI) ، مشابه معاملات با دفتر سفارش است. با این حال ، برای انجام معامله نیازی به طرف مقابل (معامله گر دیگر) ندارید. در عوض ، شما با یک قرارداد هوشمند ارتباط برقرار می کنید که یک بازار برای شما ایجاد می کند.
در یک صرافی غیرمتمرکز مانند Binance DEX ، معاملات به طور مستقیم بین کیف پول های کاربر انجام می شود. اگر BNB را با BUSD در Binance DEX می فروشید ، شخص دیگری در آن طرف معامله BNB را با BUSD خود خریداری می کند. ما می توانیم این معامله را به نظیر به نظیر (P2P) بنامیم.
در مقابل ، شما می توانید AMM ها را همتا به قرارداد (P2C) تصور کنید. دیگر نیازی به طرفین نیست زیرا معاملات بین کاربران و قراردادها اتفاق می افتد. از آنجا که هیچ دفتر سفارشی وجود ندارد ، هیچ نوع سفارشی در AMM وجود ندارد. قیمت دارایی که می خواهید بخرید یا بفروشید را فرمول تعیین می کند.
اگرچه شایان ذکر است که درست است نیازی به طرفین نیست ، اما کسی باید باشد تا بازار را ایجاد کند. نقدینگی در قرارداد هوشمند باید توسط کاربرانی ارائه شود که تأمین کنندگان نقدینگی (LP) نامیده می شوند.
استخر نقدینگی در بازارساز خودکار چیست؟
تأمین کنندگان نقدینگی (LP) بودجه ای را به استخر نقدینگی اضافه می کنند. شما می توانید یک استخر نقدینگی را به عنوان انبوهی از وجوه در نظر بگیرید که معامله گران می توانند با استفاده از آن معامله کنند. در ازای تأمین نقدینگی به پروتکل ، LP ها از انجام معاملات در استخر کارمزد دریافت می کنند.
افزودن وجوه به استخر نقدینگی آسان است. کارمزد نیز توسط پروتکل تعیین می شود. به عنوان مثال ، در ورژن دوم Uniswap از معامله گران 0.3 درصد کارمزد دریافت می شود که مستقیماً به LP ها می رسد.
سایر سیستم عامل ها ممکن است هزینه کمتری را دریافت کنند تا تأمین کنندگان استخر بیشتری را به استخر خود جذب کنند. چرا جذب نقدینگی مهم است؟ با توجه به نحوه کار AMM ها ، هرچه نقدینگی بیشتری در استخر وجود داشته باشد ، ممکن است سفارشات بزرگ لغزش کمتری داشته باشند.
هنگام تأمین نقدینگی AMM ها ، باید نکته دیگری را نیز به خاطر بسپارید ، ضرر ناپایدار.
ضرر ناپایدار چیست؟
ضرر ناپایدار وقتی اتفاق می افتد که نسبت قیمت توکن های سپرده شده ، پس از واریز آنها در استخر تغییر کند. هرچه تغییر بزرگتر باشد ، ضرر ناپایدار بزرگتر است.
اگر نسبت قیمت در محدوده کمی باقی بماند ، ضرر ناپایدار نیز ناچیز است. از طرف دیگر اگر این نسبت ، تغییرات زیادی داشته باشد ، ممکن است تأمین کنندگان نقدینگی به جای افزودن وجوه ، ترجیح دهند دارایی های خود را حفظ کنند.
ناپایداری فرض می کند که اگر دارایی ها به قیمت هایی که در ابتدا واریز شده اند برگردند ، ضررها کاهش می یابد. با این حال ، اگر وجوه خود را با نسبت قیمتی متفاوت از سپرده گذاری خود برداشت کنید ، ضررهای آن دائمی است. در برخی موارد ، هزینه های معاملاتی ممکن است ضررها را کاهش دهد ، اما هنوز هم در نظر گرفتن ریسک های کار مهم است. هنگام واریز وجه به AMM مراقب باشید و مطمئن شوید که پیامدهای ضرر ناپایدار را درک می کنید.
سخن پایانی
بازارساز خودکار از اجزاء اصلی فضای DeFi است. این بحث اساساً هر کسی را قادر می سازند تا بازارهایی را به صورت یکپارچه و کارآمد ایجاد کند. در حالی که بازارسازهای خودکار در مقایسه با یک صرافی دارای دفتر سفارش محدودیت های خود را دارند ، اما نوآوری کلی آنها در رمزنگاری بسیار ارزشمند است.
AMM ها هنوز در مراحل ابتدایی هستند. AMM هایی مانند Uniswap ، Curve و PancakeSwap که امروزه می شناسیم و از آنها استفاده می کنیم ، از نظر طراحی زیبا هستند ، اما از نظر ویژگی ها کاملاً محدود هستند. به احتمال زیاد ایده های نوآورانه بسیاری در آینده وجود خواهد داشت. این ایده ها باید منجر به کاهش هزینه ها ، اصطکاک کمتر و در نهایت نقدینگی بهتر برای هر کاربر DeFi شود.