دیفای ( Defi ) چیست؟
دیفای چیست؟
دیفای DeFi مخفف کلمه (decentralized finance) به معنای امور مالی غیرمتمرکز است.
دیفای اصطلاحی برای انواع برنامه های مالی در ارزهای رمزگذاری شده یا بلاکچین است که به منظور کنار زدن واسطه های مالی است. فناوری دیفای از بلاکچین (blockchain) الهام گرفته است و در تسریع امور مالی و افزایش اختیارات به کاربران ایفای نقش می کند.
فناوری موجود در ارز دیجیتال بیت کوین به چندین نهاد امکان می دهد نسخه ای از تاریخ معاملات را نگه دارند ، به این معنی که توسط یک منبع مرکزی کنترل نمی شود. سیستم های متمرکز، سرعت معاملات را محدود می کند و کاربران کنترل مستقیم کمتری بر پول خود دارند. دیفای با استفاده از سیستمی غیر متمرکز سرعت انجام امور مالی پیچیده تر را افزایش می دهد.
کار با بیت کوین و بسیاری دیگر از دارایی های دیجیتال با روش های پرداخت دیجیتال قدیمی مانند پرداخت توسط Visa و PayPal تفاوت زیادی دارند ، به این دلیل که همه واسطه ها را از معاملات حذف می کنند. وقتی با یک کارت اعتباری قهوه را در یک کافه پرداخت می کنید ، یک موسسه مالی با کنترل بر معامله بین شما است و اختیار متوقف کردن، محدود کردن و ثبت آن در دفتر خصوصی خود دارد.
معامله با بیت کوین این موسسات واسطه را از معاملات حذف می کند. قطع واسطه ها از انواع معاملات از مزایای اصلی دیفای است. ایده DeFi قبل از اینکه به عنوان امور مالی غیرمتمرکز شناخته شود ، اغلب سرمایه‌گذاری مالی باز نامیده می شد.
مزیت های DeFi
بسیاری از شرکت های مالی، هنوز هم نیازمند وجود نهادهای متمرکز مانند بانک ها هستند و بانک ها هم طبق شرایط و ضوابط اختیارات کاملی به کاربران خود نمی دهند. Defi کنترل کامل سیستم مالی و دارایی ها را در اختیار شما قرار می دهد. کاربران با دیفای می توانند به راحتی تمام سرمایه خود را در کنترل داشته باشند.
مزیت دیگر دیفای بحث امنیت آن است. از آنجایی که دیفای بر بستر بلاکچین پیاده‌سازی می‌شود، از نظر امنیتی نگرانی چندانی وجود ندارد. تمام داده‌های روی بلاکچین ثبت شده و برای هزاران گره شبکه ارسال می‌شوند. پس دستکاری و یا خطر توقف سرویس‌ها وجود نخواهند داشت.
دیفای در سیستم های وام دهی
سیستم های وام دهی یکی از کاربردهای محبوب DeFi است که وام گیرندگان را به وام دهندگان ارزهای رمزپایه متصل می کند. یک پلتفرم محبوب که به کاربران امکان می دهد رمزارزها را قرض بگیرند یا وام های شخصی خود را واگذار کنند. کاربران می توانند بابت وام دادن پول خود ، سود خود را بدست آورند.
اگر تقاضای بیشتری برای وام گرفتن ارز رمزپایه وجود داشته باشد ، نرخ بهره بالاتر خواهد رفت. وام DeFi مبتنی بر وثیقه است ، به این معنی که کاربر برای گرفتن وام نیاز به ارائه وثیقه است. این بدان معناست که کاربران هویت یا نمره اعتبار مرتبط خود را برای گرفتن وام اعلام نمی کنند.
دیفای در خدمات بانکی و پولی
برنامه‌های اکوسیستم DeFi در دسته خدمات مالی قرار می‌گیرند پس خدمات بانکی و پولی می‌تواند یکی از زمینه‌های کاربردی برای این برنامه‌ها باشد. خدماتی مانند ایجاد ارزهای ثابت , بیمه و رهن از این دسته است.
شکل مهم استفاده از دیفای، سکه ها یا ارزهای ثابت (stablecoin) است. ارزهای رمزنگاری شده اغلب نوسانات شدیدتری تجربه می کنند. برای افرادی که می خواهند بدانند یک هفته دیگر پول آنها چقدر ارزش دارد، چندان مناسب نیست.
Stablecoins ارزهای رمزنگاری شده را به ارزهای غیر رمزنگاری شده مانند دلار آمریکا متصل می کند تا قیمت را تحت کنترل داشته باشد. همانطور که از نام آن پیداست ، سکه های ثابت برای ایجاد ثبات قیمت تلاش می کنند.
دیفای در صرافی های غیر متمرکز
یکی از مهم ترین کاربردهای دیفای صرافی غیرمتمرکز یا به اختصار DEX می باشد. صرافی های غیرمتمرکز پلتفرم های معاملاتی هستند که تحت نظارت هیچ سازمان و یا نهاد متمرکزی نیستند و کارمز معاملات در آن ها بسیار پایین است. در صرافی های غیرمتمرکز کاربران قادر هستند ارزهای دیجیتال را بدون نیاز به واسطه معامله و یا خرید و فروش کنند.
دیفای در بنگاه‌های شرط‌بندی
یکی از قدیمی ترین کاربردهای دیفای بنگاه‌های شرط‌بندی است. جایی که کاربران روی نتیجه برخی از رویدادها شرط بندی می‌کنند. هدف شرکت کنندگان بدست آوردن پول بیشتر است ، اگرچه بنگاه‌های شرط‌بندی گاهی اوقات می توانند نتایج را بهتر از روش های معمول مانند نظرسنجی پیش بینی کنند.
آیا سرمایه گذاری در دیفای بی خطر است؟
خیر ریسک هایی وجود دارد. بسیاری بر این باورند که دیفای آینده‌ِی امور مالی است و سرمایه گذاری زودهنگام در این فناوری می تواند به دستاوردهای عظیم منجر شود. اما جدایی پروژه های خوب از بد برای تازه واردها دشوار است.
با افزایش فعالیت و محبوبیت دیفای تا سال 2021 ، بسیاری از برنامه های دیفای، مانند سکه میم ، خراب و سوزانده شده‌اند و سرمایه بازار را از 60 میلیون دلار به 0 دلار در عرض 35 دقیقه می‌رسانند. هرچند که با وجود این اشکالات سرمایه گذاری در فناوری DeFi هنوز هم بسیار رایج است.
آینده دیفای به کدام سمت می رود؟
در دیفای، ما شاهد حرکت به سوی عدم تمرکز و افزایش قدرت تصمیم گیری هستیم. البته بسیاری از پروژه های امروزی دارای کلیدهای اصلی (master keys) هستند که توسعه دهندگان می توانند از طریق آن برنامه های غیرمتمرکز را خاموش یا غیرفعال کنند.
نسل اول برنامه غیرمتمرکز یا dapp ها توسط علاقه مندان به بلاکچین ساخته شده بود. Dapp و DeFi به عنوان یک تضمین وثیقه معتمد کار می کنند. مثلا اگر شما بخواهید وام بگیرید باید ابتدا مقداری رمز ارز به عنوان وثیقه قرار بدهید تا بتوانید رمز ارزهای بیشتری دریافت کنید.